Drewniana podłoga w domu – wszystko, co musisz wiedzieć.

Podłoga z drewna ma kilkusetletnią historię. Pojawiała się głównie w bogatych posiadłościach szlacheckich i królewskich. Ten trend przypada na XV-XVII wiek. Wtedy drewniane podłogi były bardzo proste – niewykończone, pozbawione zdobień, wyłożone bezpośrednio na posadzce. Zmiany wprowadzono wraz z parkietami węgierskimi z charakterystyczną jodełką, a także francuskimi parkietami panelowymi o efektownych obramowaniach i łączeniach. To dzięki nim dziś możemy czerpać z bogactwa drewnianego wykończenia. Nauczeni doświadczeniem poprzednich pokoleń wiemy też, jak drewno wpływa na „duszę” domu lub mieszkania oraz jak je kształtować, by służyło najlepiej.

Dlaczego podłogi drewniane są tak cenione?

• Chodzi przede wszystkim o trwałość połączoną z naturalnością. Ciepły kolor i przyjemna w dotyku faktura charakterystyczna dla tego materiału wprowadza do wnętrz pożądaną przytulność. Urody drewnu dodaje też jego nieregularna i zróżnicowana kolorystycznie powierzchnia – z pręgami, sękami, delikatnymi spękaniami.
• Jednocześnie należy ono do najtrwalszych rodzajów podłóg. Odpowiednio zabezpieczone drewno dobrze znosi kontakt ze słońcem, wodą; zyskuje również odporność na uszkodzenia mechaniczne. Przy prawidłowej pielęgnacji z wiekiem staje się coraz lepsze, współtworząc dom dla pokoleń.
• Do tego dochodzi uniwersalność. Tak, drewniane podłogi wpiszesz w niemal każdy styl wnętrzarski! Z powodzeniem zrealizujesz zarówno aranżację w duchu skandynawskiego minimalizmu, jak i z prowansalskim lub rustykalnym zacięciem.

Posadzki drewniane mają ogromny wpływ na całe wnętrze. Ten naturalny materiał jest przyjemny dla oka i kojarzy nam się z przytulnością domowego ogniska i bezpieczeństwem. Współtworzy ciepłą atmosferę, w której mamy ochotę przebywać. Sprzyja odpoczynkowi, dlatego bardzo dobrze służy zwłaszcza w sypialniach i salonach. Połącz drewnianą podłogę z nowoczesnymi meblami i dodatkami, a unikniesz efektu senności, panującego choćby w starych, drewnianych chatach. 

I pamiętaj – taka podłoga niejedno ma imię! W sprzedaży znajdziesz mnóstwo rodzajów desek drewnianych, w różnych kolorach, z odmiennymi wzorami i teksturą. Te z kolei mogą stworzyć wiele typów podłóg (o których przeczytasz już za chwilę!). A to oznacza, że wykreujesz z nimi niemal dowolną aranżację.

Warto też wspomnieć o akustyce. Czy wiesz, że drewniane powierzchnie dobrze tłumią dźwięki? Chodząc po nich, zachowujesz idealną ciszę. Drewno ma również zdolność do pochłaniania i uwalniania wilgoci. Będzie Twoim sprzymierzeńcem w utrzymaniu odpowiednich warunków klimatycznych w pomieszczeniach.

Wyróżniamy kilka głównych rodzajów podłogi drewnianej w zależności od tego, z jakiego rodzaju deski powstaje.

Parkiet: tradycja i elegancja

Parkiet to podłoga z prawdziwego drewna, nie desek drewnopochodnych. Tworzą ją charakterystyczne, niewielkie deseczki, nazywane klepkami lub deszczułkami, powstałe z litego drewna i układane w określone wzory (najpopularniejsze to jodełka i szachownica). Zewnętrzna warstwa parkietu to szlachetne, przyjemne w kontakcie drewno, jak dąb lub jesion. Z kolei spód wykłada się tańszym materiałem, na przykład drewnem iglastym. Choć czasami rodzime gatunki zostają zastąpione przez egzotyczne. 

Parkiet został powszechnie uznany za tradycyjną podłogę. Jest niezwykle trwały – odporny na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Możesz go wielokrotnie odnawiać w ramach tzw. cyklinowania. Wtedy zmieni kolor i zyska nowe życie. Jeśli dobrze o niego zadbasz, posłuży Ci nawet kilkadziesiąt lat.

Deska lita: klasyka i trwałość

Deska lita to dość szeroka deska wykonana z jednego kawałka naturalnego surowca, najczęściej szlachetnego dębu lub jesionu. Dzięki temu jest kolejną propozycją na klasyczną, tradycyjną podłogę drewnianą. Wykazuje dużą trwałość i wprowadza do wnętrza pożądaną urodę drewna. Może być wielokrotnie cyklinowana. Występuje w różnych wariantach wykończeniowych: macie, półmacie i z połyskiem.

Podobnie jak parkiet, deska lita nie sprawdzi się w pomieszczeniu z zaplanowanym ogrzewaniem podłogowym. Częsta zmiana temperatury powoduje bowiem jej wypaczenie i, koniec końców, uszkodzenie podłogi. Kolejna „wada” – deska lita wymaga pielęgnacji z użyciem lakieru i wosku. To dodatkowy czas, który trzeba poświecić, by stworzyć gotową do użytku podłogę. Miej też na uwadze to, że montaż deski litej jest dość trudny, dlatego tutaj raczej nie obędzie się bez pomocy doświadczonego fachowca.

Deska dwu- i trzywarstwowa: wytrzymałość i nowoczesność

Dwuwarstwowe i trzywarstwowe deski drewniane na podłogę to alternatywa dla deski litej. Jak sama nazwa wskazuje, masz tu do czynienia z deską złożoną z kilku warstw: wierzchnia to wytrzymalsze drewno (dąb, jesion, teak, merbau), a spodnia powstaje raczej z tańszego surowca (świerk, sosna, sklejka). Pierwsza odpowiada za estetyczną wartość podłogi, przyjemność z jej użytkowania i trwałość. Z kolei druga ma przede wszystkim stabilizować podłogę. 

Dzięki kilku sklejonym ze sobą warstwom podłoga drewniana z deski tego typu jest odporna na zmiany temperatury i wahania poziomu wilgoci. Sprawdzi się więc w połączeniu z ogrzewaniem podłogowym. Fabrycznie lakierowana lub olejowana nie wymaga dodatkowych zabiegów konserwacyjnych. Występuje w niższych cenach i wielu (nawet kilkuset!) odcieniach i wzorach, co daje bardzo duże możliwości aranżacyjne. Montaż przy odrobinie chęci wykonasz samodzielnie.

To, jaki rodzaj desek drewnianych wybierzesz, zadecyduje o właściwościach całej podłogi drewnianej. Przez „rodzaj” rozumiemy gatunek drewna, grubość deski, jej budowę, finałowe wykończenie, a także sposób montażu.

Jak wybrać odpowiednią grubość i budowę desek?

Minimalną grubość desek litych – 14 mm – określa norma PN-EN 13226. W przypadku drewna rodzimego najczęściej spotkasz się z grubością 15 mm – odpowiednią do zamontowania podłogi na betonowym podkładzie. Takie wymiary umożliwiają również wielokrotnie cyklinowanie.

Interesują Cię raczej deski warstwowe? Szukaj podobnej grubości, równej 14-15 mm, bo to dobry stosunek ceny do jakości. Tańsze deski poznasz po mniejszej grubości – około 10 mm, a droższe po większej – 16 mm. Standardowa grubość pozwala na maksymalnie dwukrotne cyklinowanie, więc żywotność takiej deski jest mniejsza niż deski litej.

Ważne! Nie kieruj się wyłącznie grubością ogólną, bo zasadnicze znaczenie ma tzw. grubość warstwy użytkowej. W przypadku desek warstwowych to warstwa wyłącznie szlachetnego drewna, a w deskach litych – warstwa obecna nad piórem i wpustem. W najtańszych deskach otrzymasz zaledwie 2,5 mm warstwy użytkowej, czyli absolutne minimum, które producenci muszą zachować, chcąc działać zgodnie z prawem. W wyższej jakości deskach ten parametr jest nawet trzykrotnie większy! Takie materiały posłużą Ci najdłużej i najlepiej.

Gatunki drewna a właściwości podłogi

Do dyspozycji masz krajowe (liściaste: dąb, jesion i buk; iglaste: sosna, modrzew), a także egzotyczne gatunki. Zasadnicza różnica między nimi to twardość i wygląd. 

Egzotyczne drewno ma intensywniejsze kolory i charakterystyczne, faliste lub pasiaste włókna, które w różnym stopniu odbijają światło. W większości dobrze znosi kontakt z wodą. Cechuje je też większa twardość. To oznacza, że sprawia więcej problemów przy obróbce, ale już opracowane tworzy podłogę wysoce odporną na zniszczenia. 

W Polsce największa twardość charakteryzuje drewno dębowe – niezwykle cenione w budownictwie i wykończeniu wnętrz. Za nie zapłacisz najwięcej. Nie gorsze jest drewno jesionowe i bukowe – bardzo dobre do jadalni, salonu i na schody. Budżetową podłogę drewnianą przygotujesz z drewna sosnowego, ale tylko po odpowiednim zaimpregnowaniu i raczej nie w wilgotnych pomieszczeniach.

Zastanawiasz się, jakie drewno na podłogę wybrać, mając tyle dostępnych rozwiązań? Po prostu ustal swoje potrzeby. Co lubisz bardziej – ciemne drewno czy jasne? Czy musi ono być jak najtrwalsze, czy może jednak bardziej miękkie w zamian za niższą cenę za m2? Interesuje Cię podłoga tradycyjna, która posłuży pokoleniom, czy nowoczesna, którą w razie kłopotów za kilka lat po prostu wymienisz? Dysponując odpowiedziami na takie pytania i wiedzą zaczerpniętą z tego artykułu, jesteś o wiele bliżej znalezienia idealnej, drewnianej podłogi!